**ข้อมูลจัดทำและปรับปรุงเดือนกันยายน 2567**
ข้อมูลทั่วไป
เครื่องหนังหรือหนังสัตว์ถูกนำมาผลิตเป็นของใช้ในชีวิตประจำวันตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ โดยในอดีตมนุษย์ใช้หนังสัตว์เป็นเครื่องนุ่งห่ม รวมถึงการทำพรม เพื่อใช้เป็นที่รองนอน และต่อมาได้พัฒนาทำเป็นอุปกรณ์ป้องกันตัวระหว่างการต่อสู้ตั้งแต่ยุคหิน โดยมนุษย์ยุคหินล่าสัตว์เป็นอาหาร หนังสัตว์จึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับ ทำเครื่องนุ่งห่ม ทำที่อยู่อาศัย หรือที่รองเขียน หลังจากได้พบบันทึกในประวัติศาสตร์ของหนังสัตว์โดยปีพ.ศ. 1300 การค้นพบเศษซากโบราณวัตถุที่ทำจากหนังแท้ ในประเทศอียิปต์ จากนั้นในทวีปยุโรป เอเชีย และอเมริกาเหนือ ได้ริเริ่มนำหนังสัตว์มาขึ้นรูปและสร้างเป็นผลิตภัณฑ์ขึ้น โดยมีกรรมวิธีในการผลิตที่แตกต่างกันในแต่ละ ท้องที่ เช่น ชาวกรีกโบราณเริ่มใช้หนังสัตว์เป็นเครื่องนุ่งห่มในช่วงปีพ.ศ. 1200 โดยการใช้หนังสัตว์ได้แผ่ขยายไปยังอาณาจักรโรมัน ต่อมาในยุคกลาง ชาวจีนได้เรียนรู้ถึง กรรมวิธีการนำหนังสัตว์มาสร้างเป็นผลิตภัณฑ์ ส่วนในทวีปอเมริกาเหนือชาวอินเดียแดงเป็นผู้ริเริ่มการนำหนังสัตว์มาใช้ก่อนที่คนผิวขาวจะอพยพเข้ามาในทวีปอเมริกา ต่อมามนุษย์เริ่มรู้จักการทำให้หนังทนทานมากขึ้น ผ่านการรมควัน การตากแดด ทาด้วยไขมันสัตว์ และสุดท้ายมาพบกับวิธีที่ดีที่สุดเรียกว่า “การฟอกหนัง”
สำหรับไทยแหล่งขายหนังและอุปกรณ์ทำเครื่องหนังที่เป็นที่รู้จัก ได้แก่ 1) ย่านเจริญรัถ เป็นย่านขายหนังที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย เริ่มมีการขายหนังและ อุปกรณ์เครื่องหนังในย่านนี้กันมาประมาณ 20-30 ปี ตั้งแต่ช่วง พ.ศ.2530 อดีตการทำเครื่องหนังในย่านเจริญรัถเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือน ซึ่งแต่ละบ้านจะทำ กระเป๋าหนัง รองเท้าหนังตามความถนัด เมื่อเวลาที่ย่านนี้เริ่มมีการผลิตเครื่องหนังมากขึ้น ฐานการผลิตต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นร้านขายหนังและร้านขายอุปกรณ์ได้ย้ายมา บริเวณดังกล่าวด้วย ปัจจุบันย่านเจริญรัถจึงเป็นย่านที่รวบรวมเครื่องหนังมากที่สุดแห่งหนึ่งในไทย รวมถึงเป็นร้านขายส่งหนังและอุปกรณ์ทำเครื่องหนังอีกด้วย 2) ย่านเสือป่า ปัจจุบันย่านเสือป่ามีร้านขายหนังและอุปกรณ์ทำเครื่องหนังเปิดอยู่มาก เนื่องจากในบริเวณใกล้เคียงย่านเสือป่าคือย่านพาหุรัดและสำเพ็งซึ่งเป็นแหล่งขายผ้า และอุปกรณ์ต่างๆ ช่างทำเครื่องหนังและช่างฝีมือจึงนิยมมาในย่านเหล่านี้เพื่อความสะดวกในการหาซื้อวัสดุต่างๆ