ท่ามกลางกระแสการแข่งขันและช่วงชิงโอกาสทางการค้า จีนได้เข้าร่วมเจรจาในเวทีที่สำคัญ
และมีบทบาทมากในปัจจุบัน คือ การจัดทำความตกลงการค้าเสรี (FTA) ซึ่งที่ผ่านมา จีนได้เจรจา FTA กับสมาชิกอาเซียนและกับอีกหลายประเทศ โดยมีการเจรจาเปิดตลาดทั้งด้านสินค้า บริการ การลงทุนและความร่วมมือในสาขาต่างๆ อย่างไรก็ตาม ในการเจรจาจัดทำสาระของความตกลงการค้าเสรี ทุกประเทศ ยังคงนำหลักเกณฑ์กติกาภายใต้กรอบของ WTO มาเป็นพื้นฐานสำหรับอ้างอิงการจัดทำข้อตกลงระหว่างกันและใช้ระดับของการเปิดตลาดตามข้อผูกพันที่มีต่อสมาชิก WTO มาเป็นจุดเริ่มต้นของการเจรจาต่อรองให้คู่เจรจาต้องเปิดตลาดมากขึ้น
นับตั้งแต่จีนเข้าเป็นสมาชิก WTO มีพันธะต้องเปิดตลาดในสาขาต่างๆ รวมทั้งสาขาการธนาคาร ซึ่งเป็นสาขาหนึ่งที่สถาบันการเงินไทยให้ความสนใจ ต้องการเข้าไปเป็นพันธมิตรเพื่อขยายธุรกรรมทางการเงินกับธนาคารของจีนให้มากขึ้น กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศจึงขอถือโอกาสให้ข้อมูลเกี่ยวกับข้อผูกพันการเปิดตลาดสาขาธนาคารที่จีนมีพันธะต้องเปิดตลาดให้สมาชิก WTO เพื่อสถาบันการเงินของไทยที่ต้องการบุกตลาดสาขาธนาคารของจีนได้นำมาใช้เป็นพื้นฐานในการเรียกร้องให้จีนต้องเปิดตลาดให้มากขึ้นภายใต้ FTA อาเซียน-จีนต่อไป
ข้อผูกพันการเปิดตลาดสาขาธนาคารของจีนใน WTO
จีนได้เปิดเสรีสาขาการธนาคารและบริการทางการเงินอื่นๆ (ยกเว้นประกันภัยและหลักทรัพย์) ใน WTO ดังนี้
1) ยินยอมให้ต่างชาติให้บริการข้ามพรมแดน ในกิจกรรมดังนี้ :
- การโอนย้ายข้อมูลข่าวสารทางการเงิน
- การประมวลผลข้อมูลทางการเงินและที่เกี่ยวข้องกับ Software
- บริการให้คำปรึกษา บริการเป็นสื่อกลางและบริการที่เกี่ยวเนื่องทางการเงินอื่นๆ ในทุกกิจกรรมของบริการข้างต้น
- บริการโอนย้ายข้อมูลข่าวสารทางการเงิน
- การประมวลผลข้อมูลทางการเงินและที่เกี่ยวข้องกับ software ตลอดจนการอ้างอิงและวิเคราะห์เครดิต
- การวิจัยและให้คำแนะนำสำหรับการลงทุน (investment and portfolio)
- การให้คำแนะนำการถือครองและปรับโครงสร้างและกลยุทธ์
2) การเข้ามาจัดตั้งสถาบันการเงินของต่างชาติ มีเงื่อนไขดังนี้
- ต่างชาติสามารถทำธุรกิจเกี่ยวกับเงินตราต่างประเทศได้ โดยไม่มีการใช้มาตรการเลือกปฏิบัติระหว่างสถาบันการเงินต่างชาติกับสถาบันการเงินในชาติ แต่ถ้าเป็นธุรกิจเกี่ยวกับเงินตราท้องถิ่น จีนทยอยเปิดให้ต่างชาติทำธุรกิจเฉพาะในเมืองที่กำหนดและภายในปี 2549 จึงจะสามารถทำธุรกิจเกี่ยวกับเงินตราท้องถิ่นได้ทุกเมือง
- การให้บริการของสถาบันการเงินของต่างชาติ เมื่อจีนเข้าเป็นสมาชิก WTO จีนอนุญาตให้สถาบันการเงินต่างชาติสามารถให้บริการด้านธุรกิจเงินตราต่างประเทศแก่ลูกค้าในจีนได้ โดยไม่มีข้อจำกัดในเรื่องการถือหุ้น ซึ่งในปี 2546 จีนอนุญาตให้สถาบันการเงินต่างประเทศให้บริการด้านธุรกิจเงินตราท้องถิ่นแก่เฉพาะบริษัทจีน และภายใน 5 ปีหลังจากจีนเข้าเป็นสมาชิก WTO สถาบันการเงินต่างประเทศจะได้รับอนุญาตให้บริการด้านธุรกิจเงินตราท้องถิ่นแก่ลูกค้าคนจีนทุกประเภท โดยสถาบันการเงินต่างประเทศที่ได้รับใบอนุญาตประกอบธุรกิจเงินตราท้องถิ่นในภูมิภาคหนึ่งของจีนสามารถให้บริการแก่ลูกค้าในอีกภูมิภาคหนึ่งได้หากมีการเปิดดำเนินธุรกิจดังกล่าว
- ใบอนุญาต ภายในปี 2549 จีนจะยกเลิกมาตรการสำหรับความมั่นคงทางการเงินที่ใช้จำกัดความเป็นเจ้าของ การประกอบการ การจัดตั้งสถาบันการเงินต่างชาติ การจัดตั้งสาขาภายในประเทศและออกใบอนุญาต ทั้งนี้ สถาบันการเงินต่างชาติจะได้รับอนุญาตให้จัดตั้งบริษัทสาขา (Subsidiary)ในจีนได้ จะต้องมีสินทรัพย์ทั้งหมดเกินกว่า 10 พันล้านเหรียญสหรัฐ ณ สิ้นปีก่อนที่จะยื่นขออนุญาตเข้ามาลงทุนในจีน สำหรับการจัดตั้งสาขาย่อย (branch)จะต้องมีสินทรัพย์ทั้งหมดเกินกว่า 20 พันล้านเหรียญสหรัฐ ณ สิ้นปีก่อนยื่นขออนุญาตเช่นกัน กรณีการจัดตั้งธนาคารร่วมทุนระหว่างจีนกับต่างชาติ จะต้องมีสินทรัพย์ทั้งหมดเกินกว่า 10 พันล้านเหรียญสหรัฐ ณ สิ้นปีก่อนที่เข้ามายื่นขอลงทุนในจีน ส่วนสถาบันการเงินต่างชาติที่จะเข้ามาทำธุรกิจเงินตราท้องถิ่น จะต้องดำเนินธุรกิจในจีนแล้วเป็นเวลา 3 ปี และมีกำไรเป็นเวลา 2 ปีติดต่อกันก่อนที่จะเข้ามายื่นขอลงทุนในจีน
-------------------------------------------